تالشی شعرون1

وشن باش، رقص باش و ستاره؛

     [در اين صورت است كه] وجين را خوب انجام داده اي و نيازي به «دواره» (تكرار وجين و دوباره كاري) نيست.

     آن گاه كه تو چراغ  شوي و آفتاب و رود،

     بدين معناست كه هميشه سواره اي.

 

     يعني هميشه آتش به دلي؛

     يعني هميشه گريبان چاك (سينه چاك) و زلالي

     و همچون غنچه ي گلي بر فراز درخت؛

     يعني كه تو از بنياد و ريشه برخورداري.

 

     [يعني] تو حلاجي، مستي و آلاله

     [و] هميشه سبزي و شاخه ي شمشاد؛

     [يعني تو] درياي بزرگي و اوج قلـّه ي سبلان

     [و] به گودال ها و چاله ها درنمي ماني (شباهتي به تپه ها و چاله هاي حقير نداري).

 

     يعني جانت در دنيا بي قرار است؛

     يعني وجودت بهاري ست؛

     يعني هميشه بهاري،

     طراوت و زيبايي بكر بهار ييلاقي و ييلاق بهاري و به گل و ستاره مي ماني.

 

     يعني وجودت چنگ و چغانه است؛

     يعني بهانه ات چونان شعر است؛

     يعني دريا به جاني و خوشدل؛

     يعني شادي نشانه ي توست.

 

     يعني رود، چشم و سينه ي تو شده است؛

     يعني به مانند گل ها، دلت شكوفا شده است؛

     يعني به متن و بطن زندگي مردمان، خنده مي آوري؛

     يعني روشني: چراغ فروزان.

 

     يعني خيمه گاهي در ميانه ي برف؛

     يعني در چلـّه ها، سراسر خورشيدي؛

     يعني تو دريايي با امواج فراوان (با سواحل وسيع)؛

     يعني از چاله هاي كوچك و حقير، آب نمي نوشي.

 

     يعني وجود تو چشمه است [و] رود؛

     يعني همانند مزارع  برنج، سبز و خرمي؛

     يعني سخنت هميشه شيرين؛

     يعني فرياد تو دارو و درمان است.

 

واژه ها و تركيبات:

     وَشتَن (vaštan): رقص، پايكوبي

     ويجين (vijin): نخستين مرحله ي پاكسازي برنجزار از علف هاي هرز، وجين.

     دواره (dәvara): دومين مرحله ي پاك سازي برنجزار از علف هاي هرز

     ربار(rәbār) يا روار (rәvār): رود، رودخانه

     كيل (kil): در اين جا به معني «دگمه» و مجازاً به معناي گريبان، سينه، دل

     بنيات (bonyāt): بنياد، اساس

     كيش (kiš): شمشاد

     سولون (savalun): سبلان

     كندال (kәndāl): زمين ناهموار و شيب دار، پشته، تپه، زمين داراي پشته ها و تپه ها

     كندال (kandāl): گودال، چاله، زمين كنده شده

     تيجره (tijara): بهار بكر ييلاق، ييلاق بكر بهاري، اوج زيبايي و طراوت طبيعت ييلاقي در ماه هاي آغازين بهار (معمولاً از نيمه ي فروردين تا نيمه ي ارديبهشت)

     چنگ (čang): آلتي موسيقي از ذوات الاوتار كه انواع ابتدايي آن شكل مثلث داشت و شامل يك تخته به طول تقريباً يك گز و يك ميله ي چوبي بود كه به طور عمودي بر يك انتهاي اين تخته نصب مي شد و انتهاي ديگر اين ميله ي چوبي، شكل دست انسان را داشت و به تدريج تكميل گرديد (ر.ك: فرهنگ معين، ذيل چنگ).

     چغانه (čaqāna): آلتي موسيقي كه عبارت است از دو باريكه ي چوب تراشيده كه انتهاي آن ها به هم متصل بود و آن را به شكل انبر و زنگ مي ساخته اند و زنگوله هايي در دو انتهاي ديگر آن مي بستند و با بستن و باز كردن اين دو شاخه زنگ ها و زنگوله هاي مذكور به صدا در مي آمد و ... (ر. ك: فرهنگ معين، ذيل چغانه).

     سرا (sәrā): حياط، محوطه و در اين جا مجازاً به معناي زندگي، متن زندگي و حيات

     آگته چرا (?āgeta čәrā): چراغ فروزان

     پارگا (pārgā): خيمه، جايگاه موقت چوپان ها و گله داران كه با چوب هاي نازك و بلند قابل انعطاف و به طرزي خاص ساخته مي شود و روي آن را با چادري از موي بز يا برگ درختان و گياهان مي پوشانند.

     چيله (čila): چلـّه، يلدا

     كول (küĮ): در اين جا به معني «موج» يا «ساحل و كناره»

     نهينجي (nehinji): نمي نوشي

     بيله (bila): آبگير كوچك، چاله ي آب

     چم (čem): چشم

     چمه (čema): چشمه

     زيرون (zayrun): خرم، شاداب و هميشه سبز، جاودانه

     بجار (bәjār): كشتزار برنج، شاليزار

     لوئه (luwa): حرف و سخن، گپ

     زهار (zәhār): فرياد

  

[ ] [ : ] [ دهیوپت(ع.ر) ] [ بازديد : 514 ] [ نظرات () ]
آخرين مطالب
خط گیلکی (1395/08/06 )
gilaki music (1394/12/01 )
بیه لاکو... (1394/11/26 )
خط گیلکی (1394/11/22 )