جشن بل نوروز(بل هو وله که شعله و لهیب آتش فارسی مین مه̌نی دنه) جی باستونی آیینون گیلونه مین بو که یک نوروزما(15 تا 17 مرداد) که اولین ماه و روز گیلکی(دیلمی) گاشوماری مین ایسه .ای زماتی بو که مردوم محصولات و غلات رسه̌  ، مردومه زیادی همدیگره دور جمه بون و پیله تشی روشنه گودن(بل) و شادی گودن هینه واسی ای جشنه گونن بل نوروز یا نوروز بل.

دیلمیون و تبریون باستونی نوروز ورفنه̌ ما جی(3 تیرماه) آغاز بنه. بیس و ششم نوروز ما امه̌ن آمره کوفنیشتن کسون(کوه نشینان) شو̌ زماتون گِهِن(بوته ی خشک) جمه گودن و اوشونه امره تش روشنه گودن.کوف نیشتن کسون سالمندون ای جور باور دنن که قدیمیون:

1- که پنج روج قبله ای که نوروز ما بَی ،تش روشن گودن امره همدیگره سال نو امه̌نه خبر ده̌ن که خوشونه «وهار جشن» واسی آماده بوکونن.ای پنج روز مینم مردوم خواه خوشون پاکه او̌  امره و خوشنه سر وسرا̌یم تمیزه کونن. تازه رخت خوشونه تن مین دگونن و غاتغ و شیرینی و خوراک نوروز واسی موهیا بوکنن.

2- ای جور روز بو که کیانی فریدون شاه ایرونه مردم امره دهاک مارودشه دماوند کوف بون مین یکته چا مین خو تخت سر تو̌ده و نوروز بار بده و کیانی (شاهی) کولا خو سر بنه و دهاک گنجینه امره ایرون مردوم و ستم بده کسون دهش بو̌ده.

3- عامه مردوم(جلگه،جنگل،کوهستان) شو̌  نوروزما امه̌ن پس غروب دمون امامزادگون و زیارتگاه و گورستونونه شنن و صدقه و خیراتو فاتحه خونی پس خوشونه خونه و̌گردنن و شادی کونن. برخی شون شو بومه پس گرمابه شنن و خوشونه پاکه کونن و تازه رخت خوشونه تن مین دگونن و نماز شام زمات  قرآن خونن و خوشونه رفته گونه واسی فاتحه خونن.ای شو̌ مین زوما و آروس خانواده همدیگار واسی هدیه سره̌ دنن . که ای رسم هله قدیمی خانوادوؤن مین رواج دنه.